Arboretum LBG Kostrzyca
INFORMACJE OGÓLNE
Arboretum (łac. arbor – drzewo) ogród dendrologiczny, w ujęciu encyklopedycznym jest to wydzielony obszar zajmujący się kolekcjonowaniem roślin drzewiastych w celu ukazania ich piękna i różnorodności oraz prowadzenia badań naukowych i edukacji przyrodniczej.
Kolekcjonowanie roślin różnych gatunków jest tak stare jak cywilizacja ludzka. Najstarsze ogrody powstały w Indiach i Chinach. Otaczały miejsca kultu i miały podkreślać ich piękno i wyjątkowość.
Ogrody, jako symbole potęgi i bogactwa powstawały w wielu krajach, natomiast rośliny dla celów poznawczych pierwszy zaczął gromadzić Arystoteles (384 – 322 p.n.e.), a jego dzieło kontynuował uczeń – Teofrast, uznawany za ojca pierwszego ogrodu botanicznego, który znajdował się przy Liceum Arystotelesa pod Atenami.
W Polsce pierwsze, szeroko znane w świecie kolekcje drzew i krzewów zgromadzono wokół Zamku Królewskiego w Warszawie. Najstarsze ogrody botaniczne to założony przy Królewskiej Szkole Leśnej ogród w Grodnie oraz Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego (1783 r.). W 1811 roku założony został Ogród Botaniczny przy Uniwersytecie Wrocławskim a w roku 1818 przy Uniwersytecie Warszawskim. Pierwsze arboretum w Polsce założono w 1826 roku w Kórniku k/Poznania.
Arboretum Leśnego Banku Genów Kostrzyca zajmuje powierzchnię blisko 15 hektarów. Otacza siedzibę oraz budynki użytkowe Leśnego Banku Genów Kostrzyca. Stanowi żywy bank genów, w którym przechowywane są egzemplarze najcenniejszych przedstawicieli chronionych oraz ozdobnych gatunków roślin. Zgromadzone kolekcje obejmują ok. 5 000 okazów, reprezentujących ponad 700 gatunków, podgatunków i odmian roślin.
Wstęp na teren Arboretum LBG Kostrzyca jest bezpłatny.
ARBORETUM - DZIAŁALNOŚĆ
Arboretum jest formą czynnej ochrony zasobów genowych ginących i zagrożonych gatunków roślin, wymagających przeniesienia poza miejsca naturalnego występowania, co stanowi uzupełnianie ochrony zasobów w banku genów. Arboretum jest również miejscem aklimatyzacji dla wielu gatunków drzew, krzewów i innych roślin z całego świata w dość surowych warunkach podgórskich.
Głównymi funkcjami Arboretum LBG Kostrzyca są:
- Ochrona ex situ różnorodności biologicznej (gromadzenie kolekcji roślin, zakładanie archiwów klonów).
- Edukacja przyrodnicza społeczeństwa (obiekt jest wykorzystywany do prowadzenia zajęć oraz akcji edukacyjnych dla różnych grup wiekowych).
- Funkcja naukowo-badawcza (miejsce prowadzenia obserwacji oraz badań procesów zachodzących w przyrodzie).
- Funkcja rekreacyjna.
Leśny Bank Genów Kostrzyca współpracuje ponadto w ramach Stowarzyszenia pn. Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce. Członkami stowarzyszenia są dyrektorzy lub kierownicy polskich ogrodów botanicznych (w tym także ogrodów wyspecjalizowanych, m.in. arboretów, palmiarni, ogrodów roślin leczniczych, ogrodów górskich etc.) lub ich jednostek organizacyjnych. Stowarzyszenie zostało powołane w celu inicjowania i podejmowania nowych kierunków rozwoju ogrodów botanicznych i arboretów w Polsce, szczególnie w temacie ochrony ex situ zagrożonych gatunków roślin w Polsce i na świecie.